دین، کجروى و کنترل اجتماعى

بررسى مجدد رابطه دین و جرم اثرات دین، کنترلهاى غیر دینى و محیط اجتماعى بر بزهکارى بزرگسالان

از آن زمان که تحقیق هیرشى و استارک به شکلى شگفت انگیز از یافتن اثرات دین (یعنى، ترس از «آتش دوزخ») بر پدیده بزهکارى ناکام ماند، تحقیقات بعدى از رابطه اى معکوس میان دیندارى و اشکال مختلف کجروى، بزهکارى و جرم پرده برداشتند، امّا پیچیدگى این ارتباط و شرایط تحقق اثرات دین همچنان مورد بحث بوده و هست. البته در این میان تعداد اندکى از محققان به این نتیجه رسیده اند که تأثیر دین، تصادفى نیست، اما در عین ...

تأثیر نگاه فردى و اجتماعى به دین در استنباط احکام فقهى

بیشتر اصولى که فقیهان به وسیله آنها استنباط مى‏کنند، فردى است و حکم فرد »من حیث هو« را بیان مى‏کند و کارى به کل جامعه ندارند; همچنین بیشتر موضوعات اجتماعى که فقیهان پیرامون آنها نظر مى‏دهند، »من حیث هو« است; یعنى ملزومات و آثار آنها را در هنگام افتا در نظر نمى‏گیرند; مثلاً آوازه‏خوانى زن، یا ذبح قربانى در منا، یا نگاه به عکس نامحرم، یا قمه‏زدن به تنهایى مورد بررسى قرار مى‏گیرد، در حالى که اولاً، ...

تأثیر نگاه فردى و اجتماعى به دین در استنباط احکام فقهى

در شماره شصت و هفتم این فصل‏نامه مقاله‏اى با عنوان »تأثیر نگاه فردى و اجتماعى به دین در استنباط احکام فقهى« به چاپ رسید که با ورود به حیطه »فقه اجتماعى« ذهن صاحب این قلم را با پرسش‏هایى مواجه کرد; پرسش‏هایى از این دست که یک‏پارچه‏نگرى به موضوع و ملازمات اجتماعى آن (که در مقاله از مؤلفه‏هاى فقه اجتماعى برشمرده شده) به چه معنایى است؟ قلمرو آن کجاست و تقییدپذیرى آن در چه حدى است؟ آیا عبور از اطلاق...

دین، کجروی و کنترل اجتماعی

تفکر انتقادى و دین دو عامل مهم در شکل گیرى هویت و مقابله با بحران هاى روانى و اجتماعى

هویت یافتگى نسل جوان در یک جامعه مى تواند آن ها را در تصمیم گیرى ها و چالش هاى مهم زندگى یارى کند و در کاهش مشکلات روحى و روانى نقش بسزایى داشته باشد. به نظر مى رسد مفاهیم دینى با پرداختن به پرسش هاى اساسى زندگى در شکل گیرى این پدیده و جهت دادن به ابعاد مختلفِ آن مؤثر است. با توجه به این که رشد شناختى نوجوان و بهره مندى او از مهارت تفکر انتقادى یک عامل بسیار مهم در ارزیابى افکار و باورهاى مختلف ...

قرآن و مشارکت اجتماعى زنان

 تبیین ابعاد گوناگون جایگاه اجتماعى زنان در حیطه باورهاى دینى و نیز در ارتباط با آیه قوّامیّت است. قرآن در رابطه با مشارکت اجتماعى زنان نه با نگاه سنتى موافق است و نه با نگاه فمینیستى بلکه حضور زن را در تمام عرصه‌هاى اجتماعى مشروع مى‌داند. از سوى دیگر، دغدغه‌هاى ناشى از گرایشهاى طبیعى زنان و مصالح خانواده سبب محدودیت حضور او در عرصه فعالیّت‌هاى اجتماعى مى‌شود. بسیارى از آیه »الرجال قوامون على النس...